Thực quản là một ống tiêu hoá chứa thức ăn và các chất lỏng đi từ họng xuống dạ dày. Ung thư xuất phát từ thực quản bao gồm hai loại chính là ung thư biểu mô vảy và ung thư biểu mô tuyến tuỳ thuộc vào loại tế bào ung thư. Ung thư biểu mô vẩy xuất phát từ tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản và thường xuất phát ở phần trên và giữa thực quản. Ung thư biểu mô tuyến thường phát triển từ tổ chức tuyến ở phần dưới thực quản. Phác đồ điều trị gần giống nhau ở cả hai loại ung thư thực quản.
Ung thư thực quản (UTTQ) là gì?
UTTQ bắt đầu trong các tế bào trong lòng thực quản. Theo thời gian, ung thư có thể xâm nhập sâu hơn vào các lớp của thành thực quản và do thực quản không có thanh mạc nên u nhanh chóng xâm lấn qua cơ quan lân cận.
Các tế bào ung thư có thể lây lan bằng cách phá vỡ ừ khối u ban đầu cũng có thể xâm nhập vào mạch máu hoặc mạch bạch huyết quanh thực quản, nhanh chóng di căn vào hạch ngay khi bệnh còn mới và di căn xa khắp các mô của cơ thể như phổi, gan, xương.
Ung thư thực quản gồm có một số dạng như: ung thư biểu mô vảy, ung thư biểu mô tuyến và một số loại khác.
- Ung thư biểu mô vảy (chiếm khoảng 95%) là tình trạng ung thư từ tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản, thường xảy ra ở phần trên hoặc giữa thực quản.
- Ung thư biểu mô tuyến (chiếm 2.5-8%) là tình trạng các tế bào cũng như các khối u thường xuất hiện từ tổ chức tuyến ở phần dưới của thực quản. Những khối u này nếu không được điều trị có thể xâm lấn ra những bộ phận khác của của cơ thể như gan, phổi hay xương,…
- Các loại khác (chưa tới 1%) bao gồm ung thư tế bào nhỏ, u sắc tố ác tính, lympho và sacôm
Các giai đoạn UTTQ
Sau khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thực quản, các bác sĩ sẽ bước vào đánh giá giai đoạn của bệnh ung thư với 4 giai đoạn sau:
- UTTQ giai đoạn 1: tế bào ung thư nằm ở lớp trên cùng của thành thực quản.
- UTTQ giai đoạn 2: khi tế bào ung thư đã xâm lấn đến tổ chức bạch huyết lân cận, tuy nhiên chưa ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể.
- UTTQ giai đoạn 3: trong vùng cạnh thực quản, tế bào ung thư đã xấm lấn tổ chức và bạch huyết, ảnh hưởng đến lớp sâu hơn của thành thực quản.
- UTTQ giai đoạn 4: tế bào ung thư đã xâm lấn đến các bộ phận khác của cơ thể như: gan, phổi, não, xương. Ở giai đoạn này, cần sử dụng các phương pháp y học như: Chụp cắt lớp vi tính, xạ hinh xương, nội soi phế quản để chẩn đoán bệnh.
Điều trị UTTQ cần phụ thuộc vào một số yếu tố như: kích thước, sự lan tỏa của khối u và tình trạng chung của bệnh nhân, bác sĩ sẽ tư vấn và chỉ định phẫu thuật hay hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch …. Tuy nhiên phẫu thuật là biện pháp chủ yếu. Thông qua phương pháp phẫu thuật, khối u sẽ được lấy cùng với một phần hoặc toàn bộ thực quản, tổ chức bạch huyết kệ cận và các tổ chức khác trong vùng.
Ung thư thực quản gây ra các triệu chứng gì?
UTTQ giai đoạn sớm không gây ra triệu chứng. Khi ung thư tiến triển, các triệu chứng phổ biến nhất là:
- Nuốt nghẹn: Cảm giác thức ăn bị vướng trong thực quản và có thể bị nôn trở ra. Nuốt nghẹn tăng dần từ đặc tới thức ăn lỏng. Thường khi có nuốt nghẹn thì bệnh đã ở giai đoạn muộn.
- Nôn: xuất hiện khi biểu hiện nuốt nghẹn đã rõ rệt. Nôn có thể xảy ra trong bữa ăn, ngay sau khi ăn. Chất nôn là thức ăn vừa mới ăn vào không có lẫn dịch vị, có thể có ít máu trong chất nôn.
- Tăng tiết nước bọt: Khi bệnh nhân nuốt nghẹn nhiều thì nước bọt hầu như không xuống được dạ dày nên bệnh nhân luôn phải nhổ nước bọt.
- Sụt cân: Bệnh nhân gầy sút, suy kiệt, thiếu máu.
- Triệu chứng khác: Triệu chứng tỏ khối u đã xâm lấn ra ngoài thực quản: Khó thở; Ho; Sặc; Khàn tiếng (Một giọng nói khàn hay ho mà không hết trong vòng 2 tuần); Đau (Đau khi nuốt: cảm giác nặng, tức sau xương ức khi nuốt, đau ngực hoặc lưng, đau bụng vùng thượng vị).
Nguy cơ gây UTTQ
Yếu tố gây bệnh chính xác của ung thư thực quản hiện nay chưa rõ. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh UTTQ:
Tuổi:
UTTQ thường gặp ở những bệnh nhân lớn tuổi, phần lớn các bệnh nhân mắc bệnh ở tuổi trên 60.
Giới: Thường gặp ở nam hơn ở nữ.
Di truyền:
Tính di truyền của rất nhiều bệnh tương đối cao, ung thư thực quản cũng có tính di truyền nhất định. Trong phần lớn các kết quả điều tra cho thấy, nhiều bệnh nhân bị mắc UTTQ là do di truyền, trong đó tỉ lệ mắc bệnh từ người bố là cao nhất.
Thuốc lá:
Hút thuốc lá hoặc các chế phẩm có thuốc lá là nguy cơ chủ yếu gây UTTQ.
Rượu:
Những người nghiện rượu hoặc uống rượu thường xuyên có nguy cơ cao bị UTTQ, nguy cơ này đặc biệt cao ở những người sử dung cả rượu và thuốc lá. Các nhà khoa học tin rằng những chế phẩm này làm tăng các tác dụng có hại của nhau trong quá trình gây UTTQ.
Bệnh viêm thực quản Barrett:
Loét thực quản kéo dài làm tăng nguy cơ bị ung thư thực quản.Tổ chức ở đáy thực quản có thể bị hoại tử nếu dịch vị dạ dày thường xuyên bị trào ngược lên thực quản hay gặp trong bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Các tế bào ở thực quản thay đổi nhiều và bắt đầu trở nên giống các tế bào ở dạ dày, đây là một tổn thương tiền ung thư và có thể phát triển thành bệnh ung thư biểu mô tuyến của thực quản.
Các bệnh lý khác gây hoại tử niêm mạc thực quản như nuốt phải chất acide hoặc các chất phụ gia khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh UTTQ.
Tiền sử bệnh tật:
Các bệnh nhân bị các bệnh ung thư vùng đầu mặt cổ có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư thứ hai ở vùng này trong đó có UTTQ.
Tuy nhiên, ở một số người có một hoặc thậm chí vài yếu tố nguy cơ nhưng không bị UTTQ, tuy nhiên người bệnh không nên chủ quan mà cần đi thăm khám khi thấy những dấu hiệu đó.
Xác định các yếu tố làm tăng nguy cơ bị UTTQ là bước đầu tiên để tiến đến dự phòng căn bệnh này. Chúng ta đã biết cách tốt nhất dự phòng căn bệnh này là từ bỏ hoặc không bao giờ hút thuốc lá và sử dụng các chế phẩm có thuốc lá và hạn chế uống rượu, thay đổi chế độ ăn tăng lượng rau và hoa quả ăn vào hàng ngày.
Ung thư thực quản nguy hiểm như thế nào?
UTTQ là một bệnh lý rất nguy hiểm bởi bệnh có diễn biến âm thầm, không có triệu chứng điển hình nên rất khó phát hiện. Hầu hết người bệnh khi phát hiện đều ở giai đoạn muộn, tiên lượng sống sót sau 5 năm tương đối thấp. Theo một số thống kê cho biết, tỉ lệ sống 5 năm theo từng giai đoạn phát triển của ung thư thực quản.
- Giai đoạn 1: Khoảng 72% bệnh nhân có thể kéo dài được sự sống đến 5 năm.
- Giai đoạn 2: Khoảng 64% bệnh nhân kéo dài được sự sống đến 5 năm.
- Giai đoạn 3: Khoảng 50% bệnh nhân kéo dài sự sống được đến 5 năm.
- Giai đoạn 4: Khoảng 38% bệnh nhân sống được đến 5 năm.
Nhìn chung, tỉ lệ sống ở người bị UTTQ giai đoạn cuối khá thấp, do lúc này khối u đã lan tới hầu hết các bộ phận trong cơ thể. Thậm chí, một số trường hợp mắc ung thư giai đoạn cuối có thể tử vong chỉ vài tuần ngay sau khi được chẩn đoán bệnh hoặc chỉ kéo dài sự sống được thêm vài tháng. Thời gian sống trung bình của người mắc UTTQ giai đoạn cuối chỉ từ khoảng 4 – 6 tháng, rất khó kéo dài được đến 5 năm.
Chữa trị UTTQ:
Cũng giống với các bệnh lý ung thư khác, UTTQ có thể điều trị được. Tuy nhiên điều trị như thế nào và tỷ lệ chữa khỏi là bao nhiêu cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, tình trạng sức khỏe, giai đoạn bệnh cụ thể của mỗi người.
Hiện nay, các phương pháp điều trị UTTQ thường được áp dụng là phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.
- Phẫu thuật: Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ toàn bộ thực quản có khối u, lấy hạch lympho gần đó. Đoạn thực quản còn lại sẽ được nối thẳng với dạ dày. Ngoài ra, người bệnh có thể cần phải đặt stent thực quản – ống kim loại nhỏ giữ có thực quản không bị hẹp, giúp việc nuốt thức ăn dễ dàng hơn.
- Hóa trị: Bác sĩ sẽ sử dụng các loại thuốc hóa chất, truyền vào cơ thể qua tĩnh mạch hoặc đường uống để tiêu diệt các tế bào ung thư. Thuốc hóa chất được truyền đi khắp cơ thể nên có thể gây ra các tác dụng phụ như rụng tóc, buồn nôn, thiếu máu… Hóa trị có thể được kết hợp với phẫu thuật và xạ trị nhằm tăng hiệu quả của quá trình điều trị ung thư thực quản.
- Xạ trị: Đây là phương pháp sử dụng tia có năng lượng cao chiếu trực tiếp vào vùng có khối u nhằm thu nhỏ khối u. Xạ trị chỉ tác động trực tiếp vào vùng bị bệnh nên không ảnh hưởng tới sức khỏe.
Các tìm kiếm liên quan
- Hình ảnh ung thư thực quản
- Chi phí phẫu thuật UTTQ
- UTTQ giai đoạn 2
- Nguyên nhân ung thư thực quản
- UTTQ có chữa được không
- UTTQ 1/3 trên
- Ung thư thực quản giai đoạn cuối
- Xét nghiệm UTTQ
Nội dung liên quan:
- Những thói quen của người thành công đáng phải học hỏi!
- Các bệnh về phổi thường gặp ? Nguyên nhân và cách phòng tránh !
- Những thực phẩm tốt cho vòm họng và cách ngừa ung thư vòm họng