Trẻ bị sốt những điều NÊN và KHÔNG NÊN làm là gì?

Sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, có nhiều cha mẹ chủ quan để trẻ bị sốt cao quá dẫn đến cơn co giật, thậm chí co giật nhiều lần gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Co giật do sốt cao ở trẻ là gì?

Co giật do sốt cao thường gặp ở trẻ từ 6 tháng đến 6 tuổi, chiếm 3-5% do não bộ của trẻ chưa phát triển toàn diện và có sự nhạy cảm với các rối loạn nhiệt độ trong cơ thể.

Khi co giật, trẻ có thể có các biểu hiện như nôn ói, sùi bọt mép, tím tái. Tuy nhiên đặc điểm của hầu hết các trường hợp co giật do sốt cao ở trẻ nhỏ là thời gian ngắn dưới 5 phút.

Với co giật do sốt cao thông thường không gây hại não. Với co giật do sốt cao lành tính thường hết sau vài chục giây, sau đó trẻ sẽ trở lại bình thường và không để lại di chứng. Do đó, không cần cho trẻ uống bất cứ thuốc gì.

Nguyên nhân trẻ bị sốt là gì?

Sốt là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, do các nguyên nhân như:

Sốt do nhiễm virus như cảm cúm, cảm lạnh, sốt xuất huyết, sốt do virus sởi, sốt do thủy đậu, sốt do bệnh tay chân miệng. Sốt virus có xu hướng giảm dần từ 3 ngày đến 7 ngày. Thuốc kháng sinh không có hiệu quả với virus, vì vậy không được kê đơn.
Sốt do nhiễm trùng như nhiễm trùng tai, viêm đường hô hấp, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng gan – mật, nhiễm khuẩn não – màng não, sốt phát ban. Sốt do vi khuẩn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các căn bệnh nguy hiểm khác. Thuốc kháng sinh có thể sử dụng trong trường hợp sốt do vi khuẩn, khi trẻ bị sốt cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn điều trị.
Sốt do tiêm chủng.
Sốt do mọc răng, sẽ hết sau 1 – 2 ngày.

Vì sao cần cố gắng hạ sốt cho bé?

Một số bố mẹ thường chủ quan khi bé có biểu hiện sốt nhẹ vì quan niệm rằng cơn sốt có thể biến mất mà không cần bất kỳ can thiệp y tế nào. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, cơ thể chỉ có thể hoạt động hiệu quả nhất trong một phạm vi nhiệt độ cơ thể nhất định. Nhiệt độ bình thường của người khỏe mạnh thường thuộc khoảng 37ºC. Ngoài phạm vi này, các phản ứng sinh hóa của cơ thể không còn hoạt động tốt như cũ.

Do đó, duy trì ổn định nhiệt độ cơ thể cho trẻ ở mức tối ưu là điều cần thiết. Mặt khác, trẻ từ 6 tháng – 5 tuổi dễ gặp nguy cơ co giật khi sốt với những biểu hiện như mất ý thức, tay chân run rẩy. Co giật do sốt là tình trạng “báo động đỏ” vì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Lúc này, bạn nên:

Đặt trẻ nằm nghiêng hoặc sấp trên mặt phẳng.
Loại bỏ bất kỳ vật sắc nhọn nào gần bé.
Nới lỏng quần áo, giúp trẻ dễ chịu hơn.
Ngăn ngừa bé tự gây thương tích cho chính mình.

Lưu ý khi co giật bé dễ cắn nhầm lưỡi nên có thể dùng muỗng inox để ngang miệng. Đừng cố gắng dùng bút hay vật gì dễ bể vì có thể gây nguy hại thêm cho bé. Sau đó, hãy đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt để thăm khám, chẩn đoán và xác định nguyên nhân gây sốt cũng như có các phương pháp điều trị kịp thời.

Hướng dẫn xử lý khi trẻ bị co giật do sốt cao

Khi thấy trẻ có cơn co giật, cha mẹ nên giữ bình tĩnh và thực hiện một số hướng dẫn xử trí co giật do sốt cao sau để giảm thiểu rủi ro và tai nạn cho trẻ:

Bước 1: Làm thông đường thở

Phần lớn trẻ em bị co giật do sốt cao khi đang được bế trên tay cha mẹ (do đang ốm, sốt cao).
Thấy con co giật tím tái, không khóc trên tay, nhiều cha mẹ cuống cuồng bế con dậy đi tìm thuốc hạ sốt, hoặc chạy ra ngoài bắt taxi đi viện. Nhưng đừng làm thế, cha mẹ hãy hết sức bình tĩnh, đặt trẻ nằm nghiêng, đầu không được gập để trẻ thở tốt.
Khi trẻ được nằm nghiêng, đường thở sẽ được thông thoáng, nếu có đờm dãi thì sẽ chảy được ra ngoài, không bị rơi vào phổi tắc thở rất nguy hiểm.
Hút đờm nhớt nếu có sẵn dụng cụ hút.

Bước 2: Nhét hậu môn thuốc hạ sốt

Cởi bỏ quần áo để giúp trẻ thoải mái, dễ thở hơn.
Nhét hậu môn thuốc hạ sốt Paracetamol liều 15mg/kg/lần

Bước 3: Lau mát cơ thể hạ sốt

Nhúng khăn vào nước ấm ( ấm như nước tắm cho trẻ) vắt hơi ráo. Đặt khăn ở nách, bẹn và lau khắp cơ thể. Thêm nước ấm vào nếu cần thiết.
Thay khăn ấm mới mỗi 2-3 phút/ lần để trẻ hạ sốt.
Ngưng lau mát khi đo nhiệt độ ở nách dưới 38 độ C.

Tất cả trẻ co giật sau khi sơ cứu phải đưa ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.

Nên làm gì khi trẻ bị sốt?

Khi trẻ có các biểu hiện quấy khóc, thân nhiệt tăng, nhiều phụ huynh thường tỏ ra lo lắng, không biết trẻ bị sốt nên làm gì. Dưới đây là các cách mà bố mẹ nên làm khi để hạ sốt cho bé và giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn:

Xác định nhiệt độ cơ thể của bé bằng nhiệt kế điện tử, nhiệt kế thủy ngân và nhiệt kế kỹ thuật số để biết chính xác trẻ có bị sốt hay không. Đối với trẻ sơ sinh (1 tháng đến 12 tháng tuổi) nên đo nhiệt độ trực tràng (hậu môn) mới đem đến kết quả chính xác nhất. Bởi vì nhiệt độ ở các vị trí như nách, trán, tai thường thấp hơn nhiệt độ cơ thể.
Cho bé uống nhiều nước, có thể sử dụng dung dịch muối đường Oresol thay cho nước để ngăn ngừa mất nước và bổ sung các chất điện giải cho trẻ.
Cho bé nghỉ ngơi và sinh hoạt trong môi trường rộng rãi, thoáng mát.
Lau người cho trẻ bằng nước ấm để ổn định thân nhiệt.
Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, bổ sung canxi và vitamin C.
Sử dụng các loại thuốc hạ sốt như: paracetamol, ibuprofen,… Trước khi sử dụng thuốc nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, đối với trẻ hơn 2 tuổi liều dùng sẽ được kê trên bao bì. Nếu trẻ dưới 2 tuổi hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc sử dụng thuốc ibuprofen (thuốc phù hợp cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên).

Không nên làm gì khi bị sốt?

Tuyệt đối không sử dụng thuốc Aspirin để hạ sốt cho bé, vì sẽ dẫn đến hội chứng Reye
Không tắm và lau người trẻ bằng nước lạnh và cồn, vì nó có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể trẻ.
Không nên ủ ấm bé bằng chăn bông và quần áo dày khi bé đi ngủ.
Không sử dụng thuốc trị cảm cúm và cảm lạnh với trẻ dưới 4 tuổi.
Không tự ý sử dụng thuốc ở những lần bệnh trước nếu không có chị đỉnh của bác sĩ.

Khi nào cần đưa bé đến bác sĩ?

Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu sau, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức:

Sốt cao liên tục. Trẻ dưới 2 tháng tuổi sốt trên 38 độ C.
Trẻ mê man, lừ đừ.
Trẻ đau khi đi tiểu.
Hạ sốt hơn 24 giờ rồi sốt tái phát.
Trẻ có biểu hiện co giật.

8 cách hạ sốt nhanh tại nhà an toàn và nhanh chóng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Thông thường trẻ được cho là sốt nếu nhiệt độ cơ thể của bé trên 37,5° C. Khi sốt nhiệt độ cơ thể của trẻ giảm vào buổi sáng và cao hơn vào ban đêm. Vào ban đêm, khi nhiệt độ cơ thể bắt đầu tăng lên có thể khiến trẻ bị run. Điều này khiến trẻ không thể ngủ ngon càng khiến bạn thêm lo lắng.

Khi trẻ bị sốt , bạn có thể áp dụng những cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà và theo dõi tình trạng sức khỏe của con trước khi đưa bé đi bệnh viện. Bởi một số cơn sốt có thể chữa lành nếu bạn chăm sóc bé đúng cách. Nếu bố mẹ vẫn còn thắc mắc nên làm gì khi trẻ bị sốt?

Cho trẻ uống nhiều nước là cách hạ sốt nhanh, hiệu quả

Sốt có thể dễ dàng dẫn đến tình trạng mất nước, hãy cố gắng khuyến khích con yêu nạp thêm nhiều chất lỏng như nước trái cây, súp, cháo, nước lọc, trà thảo dược (atiso, trà hoa cúc…), sữa… Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể cho bé uống các chế phẩm bù nước và điện giải bằng đường uống như oresol, hydrite. Việc này là nhằm bù nước, thanh lọc cơ thể giúp bé mau giảm sốt.

Cách hạ sốt cho các bé còn quá nhỏ và đang bú mẹ là mẹ nên cho bé bú nhiều hơn và thường xuyên hơn. Với trẻ đã ăn dặm, bạn nên tìm hiểu cách chế biến các món ăn dặm ngon miệng để con ăn ngon miệng, mau lành bệnh.

Cách hạ sốt cho trẻ: Cho con mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát

Trẻ sốt song vẫn vẫn chơi đùa linh hoạt, ăn tốt, uống đủ nước và đặc biệt bé đi tiêu, tiểu bình thường, bạn không cần cho bé dùng thuốc. Cách hạ sốt nhanh tại nhà cho trẻ trong trường hợp này là cho trẻ mặc quần áo rộng thoáng để cơ thể tỏa bớt nhiệt giúp trẻ giảm sốt.

Ngoài ra, bạn có thể cho trẻ dùng miếng dán hạ sốt để giúp con bớt khó chịu.

Lau mát người bé bằng nước ấm giúp mau chóng hạ sốt

Một cách hạ sốt cho trẻ đơn giản nữa là bạn lau mát cho bé bằng nước ấm theo từng bước. Đầu tiên, cởi hết quần áo trẻ, dùng 5 chiếc khăn nhỏ nhúng vào nước ấm, vắt hơi ráo rồi đặt 2 bên nách và 2 bên háng trẻ, chiếc khăn còn lại nhúng nước ấm lau khắp người trẻ. Nước ấm sẽ bốc hơi, làm giãn mạch máu giúp làm mát cơ thể. Tiếp tục làm như vậy cho đến khi nhiệt độ của trẻ hạ xuống mức bình thường (37oC). Thông thường, nhiệt độ sẽ hạ trong khoảng 30 – 45 phút.

Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi khi sốt quá cao có thể dẫn đến co giật, bạn cần tích cực hạ sốt cho trẻ.

Lau mát, hạ sốt cho trẻ bằng giấm táo

Lau người bằng giấm táo là cách hạ sốt cho trẻ nhỏ tại nhà khá hữu hiệu nhưng ít được phổ biến rộng rãi. Khi nhiệt độ cơ thể bé tăng cao, bạn có thể ngâm khăn trong giấm táo pha loãng với nước theo tỷ lệ 1: 2 rồi đắp lên trán và bụng bé. Ngoài ra, bạn có thể dùng khăn thấm giấm táo rồi quấn quanh lòng bàn chân trẻ.

Làm gì khi bé sốt cao: Bổ sung vitamin C

Nước cam và các loại nước trái cây giàu vitamin C như bưởi, quýt… là những thức uống tốt giúp bé yêu tăng sức đề kháng để có thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Ngoài ra, các loại trái cây như: nho, dưa hấu, thanh long… ướp lạnh cũng cung cấp nước giúp làm dịu cơ thể.

Hãy tìm hiểu thêm các nguồn thực phẩm giàu vitamin C để dễ dàng lên thực đơn hàng ngày giàu dưỡng chất, giúp bé hạ sốt nhanh chóng.

Bổ sung canxi

Một số chuyên gia tin rằng canxi có thể hỗ trợ làm giảm thời gian trẻ bị bệnh. Khoáng chất này được hấp thu tốt nhất từ thức ăn hoặc có thể bổ sung bằng thuốc chuyên dụng.

Bạn hãy bổ sung canxi cho bé qua khẩu phần ăn hằng ngày bằng việc cho bé ăn các món ăn có nguyên liệu từ cá, rau có màu xanh đậm, yến mạch… để bé mau khỏi bệnh.

Hạ sốt cho trẻ bằng cách dùng tinh dầu xoa bóp

Một cách hạ sốt khá hữu hiệu song ít người biết là sử dụng các loại tinh dầu xoa bóp. Đây là cách hạ sốt tự nhiên tuyệt vời thông qua việc làm giảm nhiệt độ cơ thể. Chất rubefacients có trong bạc hà, gừng và vỏ quế có khả năng làm ấm hệ tuần hoàn và gây ra hiện tượng đổ mồ hôi. Việc này phần nào giúp cơ thể giảm nhiệt.

Bạn cũng có thể sử dụng tinh dầu bạch đàn, tinh dầu bạc hà và tinh dầu cúc La Mã xoa bóp cho trẻ để hạ sốt. Pha 6 giọt dầu trong 1 muỗng dầu nền, dùng dung dịch đó xoa bóp khắp cơ thể của trẻ, nên chú trọng những khu vực đặc biệt như phía sau cổ và gót chân.

Dùng thuốc hạ sốt

Bạn nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi trẻ bị sốt từ 38oC. Paracetamol đơn chất dạng gói hay sirô là thuốc hạ sốt dễ sử dụng, hiệu quả hạ sốt nhanh, thường sẽ có tác dụng hạ sốt sau 30 phút sử dụng và kéo dài từ 4 – 6 giờ và ít tác dụng phụ. Bạn cần cho trẻ uống đúng liều theo chỉ định là 10 – 15mg/kg thể trọng/lần, lặp lại sau 4 giờ nếu vẫn còn sốt. Bạn nên cho trẻ dùng 3 – 4 lần/ngày, tổng liều tối đa không quá 60mg/kg thể trọng/ngày.

Thuốc Acetaminophen cũng có thể giúp trẻ hạ sốt. Lưu ý là liều dùng dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ phụ thuộc vào cân nặng và độ tuổi. Ngoài ra, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa trước khi cho bé uống bất kỳ loại thuốc nào. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trên bao bì và sử dụng thiết bị đo lường chuyên dụng để đảm bảo chính xác lượng thuốc mà trẻ uống.

Nội dung liên quan:

Sức khỏe

Hướng dẫn xử lý những điều NÊN và KHÔNG NÊN khi trẻ bị sốt cao co giật